English
Maandelijks laten wij een student van de Rijksuniversiteit Groningen zijn of haar mening spuien op onze website. In het kader van ‘Hoe heerlijk is het om je eigen overtuiging uit de mond van een vreemde te horen’ (Goethe 1749-1832) bieden wij in Student aan het Woord iemand de ruimte om door middel van een column een herkenbaar, controversieel of vernieuwend standpunt in te nemen. Dit keer is Edwin Duijzer aan de beurt. Edwin is geneeskunde student aan de faculteit Medische Wetenschappen en heeft meegewerkt aan het onderzoek naar burn outs bij studenten geneeskunde vanuit het KNMG Studentenplatform.
Dacht je dat burn-out, chronische vermoeidheid of stress alleen voorkomen bij kantoorlullen van boven de 35 jaar? Volgens de Landelijke Studentenvakbond komen psychische klachten voor bij de helft van alle studenten in Nederland[1]. Van alle mensen met een burn-out blijkt achttien procent jonger dan 33 jaar.
Het is iets waarvan je denkt dat je er zelf nooit mee te maken zal krijgen. Toch komt het voor op alle leeftijden en onder alle beroepsgroepen. Eén op de zes mensen loopt een verhoogd risico op een burn-out. Het risico is extra hoog bij topfuncties in het bedrijfsleven en in de gezondheidszorg. Neem Ton Büchner, bestuursvoorzitter van AkzoNobel, die maandenlang uitgeschakeld was door oververmoeidheid [2]. Of Mariska Koster, voormalig longarts, die door te weinig emotionele steun van haar collega’s zich gedwongen voelde om een ander beroep te kiezen [3]. Beide voorbeelden hebben veel stof doen opwaaien.
Een burn-out is het gevoel helemaal “opgebrand” te zijn. Zelfs na een week vakantie waarin je niet bent gaan stappen en op tijd naar bed bent gegaan, ben je maandagmorgen nog steeds extreem vermoeid. Zelfs tot de kleinste taken kun je jezelf niet meer zetten. Je hebt moeite om je te concentreren en je lijkt nog maar een fractie te kunnen klaarspelen van wat je eerder allemaal presteerde.
Het is misschien niet verwonderlijk dat burn-outs en andere psychische klachten veel voorkomen bij studenten. Er wordt steeds meer verwacht van studenten en in een steeds kortere tijd. De straffen op te weinig studentenpunten zijn niet mals. Een negatief bindend studieadvies of een grote geldboete liggen altijd op de loer. En geldzorgen worden door studenten ook vaak genoemd als bron van stress.
Social media zorgen voor een nog grotere prestatiedrang. Overal en op ieder moment word je geconfronteerd met de schijnbaar perfecte wereld van je studiegenootjes. Je studententijd is dé tijd van je leven en je zult er dan ook alles uit moeten halen wat erin zit. Toch zul je keuzes moeten maken om niet te verdrinken in alle mogelijkheden. Keuzes die misschien wel bepalend zullen zijn voor de rest van je leven.
Als het gaat om onze psychische en fysieke gezondheid is er vanaf onze wieg tot ons graf altijd wel iemand die een oogje in het zeil houdt. Ben je in het ziekenhuis geboren, dan ben je al de eerste dag van je leven van top tot teen nagekeken door een kinderarts. Vervolgens hebben jouw ouders je ontelbare keren meegesleept naar de arts op het consultatiebureau. Toen je oud genoeg was om naar school te gaan, stond er een schoolarts op jou te wachten. Eenmaal uitgeleerd en klaar voor een baan, is er een bedrijfsarts waar je langs moet voor zo’n beetje elke verkoudheid.
Maar wie houdt er eigenlijk de gezondheid van studenten in de gaten? Studenten dreigen tussen wal en schip raken. En dat tijdens een periode waarin de psychische druk groot is. Natuurlijk zijn er studieadviseurs en studentpsychologen waar studenten zich kunnen melden. Maar studieadviseurs hebben nauwelijks achtergrondkennis over psychische klachten en studentpsychologen zijn niet bepaald laagdrempelig.
De oplossing moet gezocht worden in meer voorlichting en actieve begeleiding van studenten. Zo wordt er binnen de studie geneeskunde al tijd vrijgemaakt voor intervisie-bijeenkomsten. Tijdens deze bijeenkomsten bespreken studenten gezamenlijk een aantal problemen uit eigen ervaring.
De universiteit moet niet alleen de plek zijn waar studenten wetenschappelijke kennis opdoen, een academische houding aanleren en vaardigheden worden bijgebracht als leiderschap en samenwerken. Natuurlijk stuk voor stuk onmisbaar voor een succesvolle carrière in de top van elk vakgebied. Maar als je studenten echt wilt klaarstomen voor hun loopbaan als professional, moet je ze ook voorbereiden op het gevaar van een burn-out dat altijd op de loer ligt.