Het nieuwe wetsvoorstel voor het leenstelsel is klaar en wacht op goedkeuring door de Tweede en Eerste Kamer. Lijst Calimero is tegen het wetsvoorstel zoals dit er nu ligt. Het komt niet duidelijk genoeg naar voren dat de regering van plan is om het geld dat bespaard wordt met het afschaffen van de basisbeurs, daadwerkelijk te steken in verbetering van onderwijskwaliteit. Bovendien schaadt de afschaffing het studentenleven op verschillende manieren. Wij zullen dan ook aanwezig zijn bij de manifestatie op 14 november in Den Haag. In dit document leggen wij uit waarom we tegen het huidige wetsontwerp zijn.
Lijst Calimero ziet direct twee heikele punten in het voorliggende wetsvoorstel. Ten eerste heeft de regering beloofd dat het geld dat bespaard zou worden met het afschaffen van de basisbeurs, volledig geïnvesteerd zou worden in verbetering van de kwaliteit van het hoger onderwijs. In het huidige voorstel komt onvoldoende naar voren dat dit ook daadwerkelijk is waar het geld heen gaat; niet op nationaal niveau en niet op RUG-niveau. Bovendien is het nog maar de vraag wat de regering ziet als ‘kwaliteitsverbetering’ en of dit strookt met de opinie die wij hierover hebben als Lijst Calimero. In de troonrede 2014 viel te lezen dat het geld onder andere wordt “ingezet voor meer contacturen, intensievere begeleiding van studenten en het bevorderen van excellentie.” Wat Lijst Calimero betreft zorgt kwantiteit niet altijd voor kwaliteit; meer contacturen betekent niet automatisch betere onderwijskwaliteit. Wij zien liever gekwalificeerde docenten die inspirerende colleges geven, waarbij studenten goed begeleid worden in het ontwikkelen van academische vaardigheden. Zorg dat het onderwijs effectiever en kleinschaliger wordt; zet in op een hogere staf-student-ratio, meer persoonlijke aandacht en onderwijs op maat, zonder de student te betuttelen. Ga op zoek naar meer kwalitatief goede hoogleraren met een passie voor onderwijs, die kennis op een enthousiaste en aanstekelijke manier kunnen overbrengen. Helaas is het nu niet duidelijk wat volgens de regering een goede onderwijskwaliteit inhoudt. Bovendien is het nog maar de vraag of het bespaarde geld überhaupt volledig zal worden geïnvesteerd in het verbeteren hiervan. Daarom kan Lijst Calimero zich niet vinden in het voorstel zoals dit er nu ligt.
Ten tweede is het afschaffen van de basisbeurs en het invoeren van het zogenaamde ‘studievoorschot’ schadelijk voor het studentenleven dat Groningen kenmerkt. Er zal meer druk komen te liggen op studenten om sneller af te studeren; studeren wordt simpelweg te duur en studenten kunnen zich studievertraging niet meer permitteren. Hierdoor zal er minder snel voor gekozen worden om extra activiteiten te ondernemen binnen en naast de studie. Binnen de studie zullen studenten minder snel deelnemen aan excellentietrajecten, een tweede studie volgen of extra vakken doen. Ook wordt studeren in het buitenland minder aantrekkelijk. Dit is zonde; studenten worden ontmoedigd om zich te verdiepen en te verbreden in hun interessegebied en zich op die manier te onderscheiden van anderen. Buiten de studie zal er minder plaats zijn voor een (bij)baan en ook komt ondernemerschap in het gedrang. Daarnaast zullen studenten minder snel lid worden van een studie- of studentenvereniging, laat staan zich er actief voor inzetten. Dit is zorgelijk, want juist het feit dat de Groningse student meer doet dan alleen studeren, maakt ze gewild op de arbeidsmarkt. Tevens leveren studie- en studentenverenigingen een belangrijke bijdrage aan het academisch klimaat en de academische vorming van de student. Zo zorgen ze voor binding onder de studenten, wat een stimulerend groepsgevoel creëert. Daarnaast organiseren verenigingen allerlei studie gerelateerde activiteiten, zoals lezingen, debatten en symposia. Voor studieverenigingen komen daar vaak ook nog opleidingsbrede introductiedagen en carrièredagen bij. Kortom, invoering van het leenstelsel zal de student demotiveren om extra activiteiten te ontplooien binnen en naast de studie; snel afstuderen wordt de veilige keuze. Dit gaat ten koste van de Groningse studentencultuur en de academische vorming die daarmee gepaard gaat. Bovendien is het schadelijk voor de positie op de arbeidsmarkt van de Groningse student.
Als Lijst Calimero houden we ons natuurlijk voornamelijk bezig met beleid op Universiteitsniveau. Op landelijk niveau hebben we helaas niet veel invloed. Toch zijn we van mening dat deze wetswijziging het studentenleven in Groningen zo hard raakt, dat we niet stil kunnen zitten. Op 14 november wordt door een aantal landelijke verengingen, onder wie de LSVb, het ISO en de LKvV, een manifestatie georganiseerd. Deze heeft als thema: “Stop het Leenstelsel” en zal plaatsvinden op het Malieveld in Den Haag. Lijst Calimero zal aanwezig zijn bij deze manifestatie, om zo ook een steentje bij te dragen aan het protest tegen het huidige wetsontwerp. Kouvatten op het Malieveld is natuurlijk niet het enige wat we gaan doen; op universiteitsniveau gaan we hard aan de slag om te zorgen dat de aanstaande wetswijziging zo min mogelijk negatieve gevolgen heeft voor de Groningse student. Wij gaan ons er hard voor maken dat het College van Bestuur het vrijgekomen geld ook daadwerkelijk zal besteden aan het verhogen van de onderwijskwaliteit. Daarnaast vinden wij het erg belangrijk dat het leenstelsel het Profileringsfonds niet zal schaden. Ook pleiten wij voor een flexibelere houding tegenover studenten die een bestuursjaar doen, een tweede studie volgen, buitenlandervaring willen opdoen of een onderneming hebben.